We wrzesniu 1994 roku Kongres Amerykanski wprowadzil pewne ulgi imigracyjne dla ofiar przemocy fizycznej. Nowe prawo nazwano the Violence Against Women Act (w skrocie VAWA) Mialo ono za zadanie poprawic sytuacje ofiar przemocy fizycznej, ktore sa w USA nielegalnie i musza polegac na swoich oprawcach, aby zalegalizowac swoj status. Prawo to dotyczy glownie ofiar przemocy domowej, a wiec malzonkow, nad ktorymi znecaja sie wspolmalzonkowie i dzieci, nad ktorymi znecaja sie rodzice. Biuro imigracyjne zauwazylo, ze czesto obywatele lub rezydenci USA, wiedzac ze ich malzonkowie lub dzieci sa tutaj nielegalnie wykorzystywali ich strach przed Biurem Imigracyjnym i deportacja, po to, by bezkarnie znecac sie nad nimi fizycznie i psychicznie. W zeszlym miesiacu Kongres rozszerzyl nieco wyzej wspomniane prawo nowa ustawa, Victims of Trafficking and Violence Protection Act of 2000 (nazywany VAWA II). Wsrod wielu negatywnych zmian w prawie imigracyjnym, pozytywne zmiany wprowadzone przez ten akt odnotowane zostaly z radoscia przez ugrupowania pro-imigracyjne. VAWA wprowadzila dwie formy starania sie o pobyt staly: sponsorowanie przez samodzielna petycje i zawieszenie deportacji. Samodzielna petycja Samodzielna petycja pozwala na sponsorowanie bez udzialu malzonka, obywatela lub rezydenta, ktory zneca sie nad aplikantem. Biuro Imigracyjne wyznaczylo specjalna grupe urzednikow, ktorzy przeszli szkolenie na temat przemocy fizycznej i jej ofiar. Grupa ta znajduje sie przy Biurze Regionalnym w Vermont. Wszystkie wiec samodzielne petycje musza byc tam skladane. Dokladny adres jest nastepujacy: INS Vermont Service Center 75 Lower Welden St. St. Albans, VT 05479 Samodzielna petycja skladana jest na formularzu I-360 i wymaga oplaty $110. Oprocz formularza, aplikant udowodnic musi wszystkie nastepujace elementy: Po pierwsze, ze jest malzonkiem obywatela lub rezydenta USA (potrzebny jest tutaj akt slubu i wszystkie poprzednie rozwody z poprzednimi malzonkami). Generalnie samodzielna petycja musi byc zlozona przed rozwodem z osoba, ktora sie nad aplikantem zneca. Nowa ustawa VAWA II wprowadzila jednak wyjatek, mowiacy, ze jesli rozwod byl spowodowany znecaniem sie, to INS przyjmie samodzielne petycje zlozone do dwoch lat po rozwodzie. Po drugie, musimy udowodnic, ze malzonek, ktory jest obywatelem lub rezydentem USA znecal sie nad aplikantem. Tutaj bardzo pomocne sa raporty policyjne, wyroki sadowe, obdukcje lekarskie, zeznania swiadkow, zdjecia obrazen, zeznania samej ofiary, itd. Najmocniejsze oczywiscie sa dowody tzw. neutralne, wiec raporty policyjne i wyroki sadowe. Kazda jednak sprawa jest inna, i INS ma obowiazek wziac pod uwage "any credible evidence", a wiec kazdy wiarygodny dowod. Czasami jedynym wiarygodnym dowodem sa zeznania samej ofiary. Dobrze jednak jest miec zeznania potwierdzajace od innych swiadkow. INS zdaje sobie sprawe z tego, ze ofiary przemocy czeto nie znaja jezyka angielskiego, ani prawa lub obyczajow w USA na tyle, by zadzwonic na policje, czy udac sie do szpitala. Czesto nie robia tego, poniewaz boja sie swych malzonkow, ktorzy bezustannie strasza ich deportacja. Dlatego INS uwzglednia kazda forme dowodow, nawet jesli ograniczaja sie one tylko do zeznan ofiary lub jej najblizszej rodziny. Po trzecie, aplikant musi udowodnic, ze malzenstwo nie bylo zawarte wylacznie w celach imigracyjnych. Ten warunek zreszta spelnic nalezy przy kazdej aplikacji na pobyt staly przez malzenstwo, nie tylko przy samodzielnej petycji. Najlepszymi dowodami tutaj sa akty urodzenia wspolnych dzieci, wspolne dokumenty finansowe (konta bankowe, karty kredytowe, ubezpieczenie), wspolny majatek (nieruchomosci, samochody, itd.) Czasem jedynymi dowodami sa zeznania swiadkow, ktorzy znali malzenstwo. Po czwarte, aplikant musi udowodnic, ze jest osoba "dobrego moralnego charakteru", a wiec ze nie byl aresztowany lub karany. Tutaj najczesciej wystarcza listy z lokalnej policji stwierdzajace, ze po przejrzeniu akt danej osoby, potwierdza sie, ze nie byla ona aresztowana odkad wprowadzila sie pod dany adres. Po piate, aplikant udowodnic musi, ze znajduje sie obecnie w USA. Ostatnie rachunki lub najnowsza korespondencja potwierdza obecny adres. Nowe prawo VAWA II wprowadza nawet mozliwosc starania sie o samodzielna petycje za granica (prawdopodobnie odbywac sie to bedzie w konsulatach USA). Warunkiem tutaj jest jednak to, ze czesc znecania musiala odbyc sie na terenie USA. Ta poprawka miala na celu pomoc tym ofiarom przemocy fizycznej, ktore zmuszone przez swych malzonkow, musialy opuscic USA i nie zdazyly zlozyc samodzielnej petycji w Vermont. Po szoste, aplikant udowodnic musi, ze mieszkal z osoba, ktora sie nad nia znecala. Jest to latwo udowodnic, na przyklad przy pomocy korespondencji otrzymywanej przez malzonkow pod wspolnym adresem. Stare prawo wymagalo rowniez udowodnienia, ze deportacja aplikanta powodowalaby jej olbrzymia krzywde. Element ten byl bardzo subiektywny i urzednicy operowali roznymi standardami oceniajac "olbrzymia krzywde." Wiele samodzielnych petycji bylo odmawianych na podstawie braku "olbrzymiej krzywdy", mimo, ze udowodniono wszystkie inne elementy. Kongres postanowil wyeliminowac ten element z samodzielnej petycji i pozbyl sie go oficjalnie w najnowszym prawie VAWA II. Wyglada wiec na to, ze w obecnie skladanych petycjach element ten mozna bedzie pominac. Nie zostal on jednak wyeliminowany w przypadku starania sie o "zawieszenie deportacji", o ktorym dyskusja jest ponizej. INS w Vermont obraduje okolo 2-3 miesiecy nad samodzielnymi petycjami, a wiec duzo szybciej niz nad innymi. Jesli INS zatwierdzi samodzielna petycje, to wysyla do aplikanta "approval notice", dowod, ze petycja byla przyznana. Ten "approval notice" pozwala na staranie sie o pozwolenie na prace. Oprocz tego przyznaje aplikantowi, tzw. deferred action, a wiec status, ktory powoduje, ze osoba ta jest chroniona przed deportacja, az do dnia, kiedy otrzyma pobyt staly. Zatwierdzona petycja uprawnia do starania sie o pobyt staly. Roznica czasowa w skladaniu koncowych dokumentow na interview (adjustment of status) zalezy od tego, czy malzonek aplikanta jest obywatelem, czy rezydentem. Nowe prawo wprowadzilo pewne udogodnienia w procesie samodzielnej petycji. W tej chwili samodzielne petycje zlozone nawet po 14 stycznia 1998 roku, beda mogly byc kontynuowane, poniewaz nie beda podlegac karze $1,000. Nie ma wymagania udowodnienia "olbrzymiej krzywdy" powodowanej deportacja. Mozna starac sie z zagranicy. Jesli osoba znecajaca sie otrzyma obywatelstwo po zlozeniu samodzielnej petycji, to nastepuje automatyczna zmiana klasyfikacji na wyzsza, i tym samym przyspieszenie stalego pobytu. Ponowne zamazpojscie nie powoduje automatycznego przerwania samodzielnej petycji, jak bylo poprzednio. Pozwala sie na zlozenia samodzielnej petycji nawet jesli aplikant jest po rozwodzie. Mozna to zrobic jesli rozwod nastapil nie dalej niz dwa lata temu i jesli bezposrednim powodem rozwodu bylo znecanie sie. Prawo pozwala na zlozenie samodzielnej petycji do dwoch lat po smierci malzonka, ktory sie nad aplikantem znecal. Dotyczy to jednak tylko malzonkow-obywateli USA, nie dotyczy to rezydentow USA. Data waznosci nowego prawa nie zostala wyrazona w akcie, wciaz czekamy na przepisy wykonawcze Biura Imigracyjnego. Druga forme starania sie o pobyt staly przez ofiary domowej przemocy fizycznej, stanowi zawieszenie deportacji. Dawniej zwane "suspension of deportation", obecnie funkcjonuje pod nazwa "cancellation of removal." Osoby, ktore sa ofiarami przemocy fizycznej z rak malzonkow lub rodzicow, ktorzy sa obywatelami lub rezydentami USA moga starac sie o zawieszenie deportacji, ktore, jesli przyznane, konczy sie pobytem stalym w USA (zielona karta). Aby otrzymac te ulge udowodnic nalezy nastepujace elementy: ze jest sie tutaj bezustannie od 3 lat; ze jest sie osoba dobrego moralnego charakteru; ze jest sie, lub bylo sie, malzonkiem, lub dzieckiem obywatela lub rezydenta USA, ktory sie nad aplikantem znecal. Mozliwe jest wiec staranie sie o zawieszenie deportacji nawet i po rozwodzie. ze deportacja spowodowalaby "olbrzymia krzywde." Zawieszenie deportacji jest troche trudniejsze do przeprowadzenia niz samodzielna petycja, poniewaz tradycyjnie najwazniejszym elementem jest tutaj "olbrzymia krzywda", ktora juz teraz jest wyeliminowana z procedury samodzielnej petycji, lecz nadal istnieje w procedurze starania sie o zawieszenie deportacji. Oprocz tego, jest to ostateczne przesluchanie, ktore konczy sie albo pobytem stalym, albo deportacja aplikanta. Ryzyko jest wiec duze. W wielu przypadkach jednak, gdzie dowody sa liczne i silne, jest to jedyna forma zalegalizowania statusu i nalezy ja wykorzystac. Poniewaz dla osob, ktore juz ponad dwa lata temu rozwiodly sie z osoba, ktora sie nad nimi znecala "zawieszenie deportacji" jest jedyna mozliwoscia (samodzielna petycja jest tu niemozliwa ze wzgledu na rozwod), INS wprowadzilo mozliwosc dobrowolnego poddania sie procesowi deportacyjnemu, aby moc starac sie o te ulge. Zazwyczaj prokuratorzy INS decyduja, ktora sprawa znajdzie sie w deportacji i kiedy, w tym jednak przypadku, aplikant sam moze zglosic sie do deportacji po to, by wykorzystac mozliwosc starania sie o "zawieszenie deportacji". Nowe prawo wprowadzilo pewne ulgi dotyczace starania sie o zawieszenie deportacji. Dotycza one przede wszystkim pewnych wykroczen karnych ze strony aplikanta, czesto popelnianych w wyniku samoobrony. Poprzednio wykroczenia takie powodowaly odmowe "zawieszenia deportacji", teraz sedziowie beda brac pod uwage "okolicznosci lagodzace". W przyszlym tygodniu Kongres powraca do Waszyngtonu na obrady. Pewne propozycje imigracyjne planowane sa juz na pierwsze dni obrad. W nastepnym numerze doniesiemy o jakichkolwiek zmianach. Wesolych i spokojnych Swiat Bozego Narodzenia i Szczesliwego Nowego Roku.